thisman wrote:
bebecar wrote:
Krónan er náttúrulega bara ónýt vegna ofprentunar á peningum, það hefði líka getað gerst með aðra gjaldmiðla og svipað er mögulega að gerast með dollara á næstunni.
Það eru engar töfralausnir til, en aðal vandamálið eru allar þessar bólur sem hafa verið búnar til, fasteignabóla, hlutabréfabóla o.s.frv. Það verður að brenna þeim umfram peningum sem eru í umferð, sam hafa í rauninni ekkert virði á bakvið sig, og það er vandséð hvernig það er hægt með verðtryggingu því hún bætir alltaf í pottinn með hækkandi verðbólgu.
Manni finnst eðlilegast að Ísland færist nær þjóðfélögunum í kringum okkur sem komast ágætlega af án verðtryggingar. Hér hefur maður val um fasta vexti eða breytilega og getur skipulagt til lengri tíma en 2-3 ára í senn.
Varðandi reglur seðlabankans sem varnir gegn því að landið verði hreinlega ryksugað upp, þá er náttúrulega líklegast að það hafi verið það sem vakti fyrir yfirvöldum með reglunum. En, þetta virkar ansi "drastískt" - það er allavega vandséð að erlendir fjárfestar geti gert meiri usla á Íslandi en hinir íslensku.
En... good intentions vonar maður.
Það er kannski ágætt að taka fram að ég er enginn aðdáandi verðtryggingar og hún er hreint ekki að koma mér vel þessa dagana.
Hinsvegar finnst mér afleitt þegar fólk æpir að það vilji afnema hana án þess að koma með einhverjar þokkalegar leiðir í staðinn og þá á ég nú ekki við þig heldur bara almennt. Það verður allavega að tryggja að allir séu upplýstir með sem bestum hætti.
En allavega - er forvitinn með þennan punkt hjá þér varðandi ofprentun á peningum, hef ekki séð þennan vinkil í umræðunni áður. Áttu þá við að vegna gríðarlegrar eftirspurnar á krónu (vegna hárra vaxta) þá hafi verið prentað og prentað? Ég velti fyrir mér hinni leiðinni, ef það hefðu ekki verið gefnar út svona margar krónur þá hefði gengið rokið miklu lengra upp og þá hefði skellurinn jafnvel orðið enn meiri gagnvart erlendum gjaldmiðlum. Krónan var í það minnsta gríðarlega sterk undir það síðasta þannig ég fæ ekki alveg séð að hún hafi ekki staðið undir þeirri "prentun" sem var í gangi. Hinsvegar myndi það hafa bein lækkunaráhrif að fara núna í peningaframleiðslu eftir að allt er frosið en það er nákvæmlega það sem USA eru að gera.
Ég sé allavega ekki beinu tenginguna við ástandið í dag en væri mjög til í að heyra meira - alltaf að reyna að læra eitthvað nýtt.
Ég á rauninni bara við það að fjármagnið í umferð á Íslandi jókst gríðarlega án þess að vermætasköpunin ykist að sama skapi. Það er peningaprentun.
Tvö- eða jafnvel þreföldun á fasteignaverði er t.d. peningaprentun þar sem fasteignirnar sem slíkar eru enn þær sömu. Lykil atriðið hér er að við getum ekki búið til endalaust mikið af krónum, t.d. með hækkandi hlutabréfaverði, kvóta, aukinni veðsetningu í gegnum hækkandi fasteignaverð og svo framvegis vegna þess að okkur neyslugeta, ræðst nánast eingöngu af okkar gjaldeyrissköpun. Fasteignabóla, hefur t.d. engin áhrif á gjaldeyrissköpun (nema einhver mjög minimal ef útlendingum dettur í huga að kaupa eignir, sem að sjálfsögðu væri líklegra til að gerast þegar það er verðhjöðnun).
Þetta atriði er í rauninni það sem ræður því hvort króna er ónýt eða ekki. Ef það væru raunveruleg verðmæti á bak við fleiri krónur í umferð, t.d. olíulindir, kolanámur, virkjanir sem selja rafmagn, eða eitthvað slíkt þá væri allt í lagi með krónuna okkar.
Með verðtrygginguna, þá má náttúrulega benda á það að erlendir bankar fjármagna sig líka með erlendum lánum. Þetta gera t.d. breskir og bandarískir bankar og engar eru verðtryggingarnar þar. Það sem gerist er að fólk velur annaðhvort fremur háa fasta vexti og þar af leiðandi enga áhættu, eða breytilega vexti og stólar á lága verðbólgu. Ef verðbólgan fer af stað þá hækka vextirnir og fólk borgar þá og þegar.
Núna fellur t.d. pundið í Bretlandi og þar af leiðandi þurfa Bresku bankarnir að borga meira fyrir erlendu lánin sem voru endurlánuð í UK. Það gera þeir með því að hækka vextina, fá lánað hjá ríkinu eða hreinlega taka á sig tapið (þekki þessa hlið mála ekki nógu vel, það eru kannski fleiri leiðir). En það er samt mikilvægt að bankarnir bera líka tjón, ef efnahagurinn fer niður á við. Þeirra hagsmunir eru þeir sömu og lántakenda.
Þetta kerfi skilur nokkuð mikla áhættu eftir hjá bönkum sem eru þar af leiðandi ekki eins áhættusæknir í útlánum (eða ættu í það minnsta ekki að vera það). Heima, skiptir litlu hvað bankarnir gera því verðtryggingin dekkar heljar mikil afglöp t.d. í útlánastefnu.
Með dæmið sem þú nefnir, þá hefði líklegast verið hæpið að maður hefði fengið lánið yfir höfuð ef útlit var fyrir að krónan myndi veikjast og um það hafa verið vísbendingar um langt skeið því það er önnur leiðin af tveimur aðal leiðunum til að draga úr of mikilli neyslu. Þannig hefði bankinn líklegast ekki lánað milljónina því hann hefði vitað að lánið gæti kostað mun meira þegar upp var staðið, breytilegir vextir leysa þetta vandamál svo að nokkru leiti og þar er lykilatriði að kostnaðurinn kemur fram strax þegar verðbólga og þar með vextir hækka. Fólk dregur saman seglin um leið því það þarf að standa í skilum.
Heima kemur kúfurinn vegna verðtryggingarinnar eftir dúk og disk og er í raun líka peningaprentun í hagkerfinu sem aftur skapar þrýsting á krónuna - þetta er algjör vítahringur. Þið sjáið fyrir ykkur, einhverjir tvö hundruð milljarðar sem eru að bætast við húsnæðislánin á þessum mánuðum. Hvaðan koma þessir peningar? Varð til einhver verðmætasköpun? Nei, þetta er peningaprentun og mun sem slík rýra þær krónur sem fyrir eru í kerfinu - semsagt enn meiri verðbólga.
Mér er svosem alveg sama um krónuna. En það er alveg á hreinu að það er misskilningur að halda að landið sé eitthvað betur statt með annan gjaldmiðil ef neyslan heldur áfram að vera of mikil.
Við náum líklegast ekki jafnvægi fyrr en búið er að brenna alla prentunina, það má svo deila um hvenær hún byrjaði, en það er orðið ansi langt síðan og líklegast byrjar hún með kvóta sem var svo hægt að veðsetja, svo bætist við hlutabréfakerfið (sem líka var hægt að veðsetja) og fasteignabólan.
Þetta eru allavega mínar pælingar. Aðal atriðið er það að ég skil ekki að einhver flokkur taki ekki alvarlega á því að koma þessari verðtryggingu af. Hún þarf ekki að vera hérna frekar en annarsstaðar en það er auðvitað augljóst að það verður ekki sársaukalaust að afnema hana.
Það versta við verðtrygginguna er náttúrulega það að hún er tilfærsla á verðmætum í gegnum einhverjar bakdyr og því afar ósanngjörn. Hún er ekkert öðruvísi en það að yfirvöld geri eignir upptækar án þess þó að fólk fái nokkuð um það sagt. Við kjósum menn á þing til að hækka eða lækka skatta. Margir heima, eru núna að borga MIKLU meira í verðtryggingu en skatta og ekki hefur verið kosið um það!
Sorry hvað þetta er langt
Login
Register
FAQ
Search
