grettir wrote:
thisman wrote:
[...]Eina vörnin gegn því væri hreinlega ef verðtryggingin yrði aftengd eða fest í einhverri "skynsamlegri" viðmiðunartölu en slíkar æfingar myndu kosta þjóðarbúið hundruði milljarða og þá peninga eigum við einfaldlega ekki! Við verðum því bara að bíta í það súra epli að í bili þá er krónan lítils virði og þegar við förum að ná að vinna okkur upp úr því þá getum við átt von á hægu launaskriði sem á endanum nær einhverju jafnvægi.
Það er bara ekki til nein töfralausn sem kemur þessu öllu í sama horf og það var því ástandið áður var bara fáránlegt. Því fyrr sem við áttum okkur á því og förum að hegða okkur til samræmis við breyttar aðstæður, því betra.
Ég verð nú að viðurkenna að ég er alls ekki með á hreinu hvernig þessar peningamaskínur virka og því meira sem ég les, því minna skil ég
Hvernig kostar það þjóðarbúið hundruði milljarða að afnema verðtryggingu? Þarf þjóðarbúið að leggja þessa peninga út? Hver tekur við þeim og af hverju þurfa heimilin að borga þá?
Eins og er, þá er þessi vísitala byggð á neyslu þjóðarinnar frá 2004-2006 (skv. hagstofunni) og samdráttur í neyslu þjóðarinnar núna er ekkert að skila sér í lægri verðbólgu, svo það er hálf tilgangslaust að fara að haga sér eitthvað skynsamlega á meðan kerfið sem við búum við er meingallað, þó að vissulega skili það sér á endanum að vera skynsamur.
Dæmi um 15.9 milljóna lán af reiknivél Landsbankans og 15% verðbólgu:
Andvirði 15.499.700 kr
Lánstími 40 ár og 3 mánuðir
Heildarlántökukostnaður 1.125.186.209 kr.
Ég skil heldur ekki alveg afhverju lífeyrissjóðirnir þurfa að hafa þetta verðtryggt. Á hverjum tíma eru alltaf fleiri vinnandi menn að skila í sjóðina heldur en þeir sem taka út. Vinnandi mannafli ætti alltaf að geta staðið undir ellilífeyrisþegum með sínum greiðslum sem eru þá á núverandi gildi krónu.
Ég er nú reyndar ekki hissa á að þú skiljir minna því meira sem þú lest því þetta er náttúrlega allt saman ein heljarinnar þvæla.
En til að svara spurningum þínum varðandi verðtryggingarnar og kostnaðinn við að afnema hana þá felast þær í því að öll þessi lán sem við erum að greiða af eru fjármögnuð með öðrum lánum sem ýmist eru tekin erlendis frá eða frá lífeyrissjóðunum.
Dæmi:
1. Ég tek lán upp á kr. 1.000.000,- hjá bankanum.
2. Bankinn fjármagnar lánið með að fá lánaðar EUR 11.000 erlendis frá (miðað við að evran kosti kr. 90,-). Að sjálfsögðu er það ekki gert fyrir hvert lán heldur í stórum bunkum í gegnum svokallaðar "lánalínur" sem hefur mikið verið rætt um. Það er mikill misskilningur að lán í bönkum séu fjármögnuð með innlánum nema að afar litlu leyti.
3. Krónan hrynur, verðbólgan eykst í kjölfarið og gengisvísitalan hækkar. Evran kostar kr. 160,- sem þýðir að lánið sem ég tók kostar bankann ekki kr. 1.000.000,- heldur kr. 1.760.000,- og því þarf hann að rukka þig um þá upphæð og verðtryggingin sér um það en gerir það þó hægt og bítandi.
4. Ef verðtryggingin í þessu dæmi hefði ekki verið til staðar þá hefði bankinn setið uppi með mismuninn upp á kr. 760.000,- og það þyrfti þjóðarbúið að greiða þar sem bankarnir eru jú eign þess. Greiðslan fer þá til aðilanna erlendis sem lánuðu bönkunum. Ef þetta er svo framreiknað á öll lán þá telja upphæðirnar hundruði milljarða hvert einasta ár sem verðtryggingin er afnumin og það er svo fjarri því að við höfum efni á því. Það væri einnig ósanngjarnt fyrir þá aðila sem eru ekki með lán að þurfa að greiða af lánum annarra gegnum sína skatta.
Lífeyrissjóðslán eru svo svipaður pakki nema þá lendir skellurinn á lífeyrissjóðunum. Ber einnig að hafa í huga að inneignir eru einnig verðtryggðar og ef við afnemum verðtryggingu þá munu eignir lífeyrissjóðanna rýrna verulega.
Varðandi dæmið sem þú tekur þá eru tölurnar jú alveg absúrd svona að horfa á en þú gerir líka ráð fyrir gríðarlega hárri verðbólgu í afar langan tíma. Ef þessi verðbólga myndi vera á Íslandi í þetta langan tíma þá værum við náttúrlega löngu farin á hausinn áður en það kæmi til greiðslu á láninu nema að launaskriðið væri svona gríðarlegt og að við værum föst í einhverri hringavitleysu en þá myndi þér ekkert þykja þetta svona há upphæð þegar upp væri staðið. Það sem skiptir náttúrlega aðalmáli er hversu há prósenta fer af launum í greiðslu á svona láni en ekki tölurnar sem slíkar.
Að lokum þá er það þetta með lífeyrissjóðina, þá kom ég inn á það aðeins áðan - en það er einnig ljóst að á hverjum tíma þá eru jú fleiri sem skila inn í lífeyrissjóðina en hver þeirra skilar inn lægri upphæð en hver sá sem tekur út úr þeim. Enn sem komið er þá í heildina eru nægjanlega fáir sem eru að taka út þannig þetta gengur upp. Það verður þó að hafa í huga að meðalaldur Íslendinga eins og annarra vestrænna þjóða er á hraðri uppleið og því eru það hlutfallslega fleiri og fleiri sem eru að taka úr sjóðunum og það stefnir allt í það að innlegg vinnandi hlutans muni verða lægra en það sem tekið er úr honum.